Nasz patron, jako pierwszy Polak i pierwszy Słowianin okrążył samotnie ziemię pod żaglami, wpisując się na bardzo krótką listę żeglarzy, którzy dokonali tego wcześniej.

 

Leonid Teliga urodził się 28 maja 1917 r. w Wiaźmie, w Rosji. Dzieciństwo i młodość spędził w Grodzisku Mazowieckim. Tu chodził do szkoły i tu obudziło się jego zainteresowanie żeglarstwem.

Pracował najpierw w Warszawie jako dziennikarz, aktor, autor, tłumacz i instruktor żeglarstwa. Następnie przeniósł się na stałe do Gdyni, gdzie zatrudnił się jako instruktor żeglarstwa morskiego w klubie „Gryf”. Pływał też jako dziennikarz z polskimi rybakami, również na łowiska Afryki i Dalekiego Wschodu oraz pracował z ramienia Polski w misjach rozjemczych ONZ w Korei i Laosie oraz jako attaché prasowy ambasady we Włoszech.

Odbycie samotnego, wokółziemskiego rejsu pod żaglami Leonid Teliga planował od dawna. Dzięki oszczędnościom, powstałym głównie w okresie jego pracy za granicą, mógł, z wielkim trudem, zrealizować to marzenie własnymi siłami, chociaż pomagało mu wiele osób i instytucji, jak PZŻ, PMH czy Marynarka Wojenna.

Wyprawa jachtem „Opty” rozpoczęła się 25 stycznia 1967 r. w Casablance, gdzie jacht dotarł na pokładzie handlowego statku „Słupsk”, bo samodzielnego, a zwłaszcza samotnego rejsu z Gdyni do północnej Afryki o tej porze roku nie można było brać pod uwagę. Dalej trasa wiodła na zachód, uczęszczanymi szlakami.

By wejść do Kanału Panamskiego, trzeba było 11-dniowych targów z jego amerykańską administracją oraz interwencji polskiej ambasady w Waszyngtonie. Polskiego żeglarza wzięła w obronę nawet prasa światowa. Podobnych trudności Teliga spodziewał się również w Australii. Gdy po długim oczekiwaniu na Fidżi przyszło zezwolenie na jak najkrótszy pobyt w Australii „tylko w celu niezbędnych napraw i zaopatrzenia”, Teliga zmienił przebieg planowanej trasy. Zdecydował się na etap przez pół świata – z Fidżi na Pacyfiku do Dakaru w Afryce Zachodniej, bez zawijania po drodze do portów. Być może do odbycia ostatniego etapu rejsu jednym skokiem oprócz przeszkód administracyjnych skłoniła go rozwijająca się choroba nowotworowa. „Opty” wyruszył z wysp Fidżi 29 lipca 1968 r. i przez wiele miesięcy nie było o nim wieści, o czym uprzedził przed wypłynięciem.

Dopiero koło Kapsztadu, gdzie nastąpiło przypadkowe spotkanie z jachtem płynącym pod banderą Republiki Południowej Afryki, do której ze względów politycznych Teliga nie mógł zawinąć, dowiedział się, że o jego rejsie jest głośno, wszyscy go szukają i mógł przekazać informacje o sobie. Załoga spotkanego jachtu obdarowała go szczodrze różnymi elementami wyposażenia, których mu brakowało, a nawet kanapkami i papierosami, bo jego zapasy były na ukończeniu.

Liczący 13 260 mil etap tego rejsu prowadzący z Fidżi do Dakaru trwał 165 dni. Teliga pobił tym samym rekord trwania nieprzerwanej samotnej żeglugi oceanicznej, należący od 85 lat do Amerykanina Bernarda Gilboya, który w ciągu 163 dni przepłynął 6 tys. mil, próbując dotrzeć z Kalifornii do Australii (znaleziono go na morzu wycieńczonego).

W dniu 5 kwietnia 1969 r. w pobliżu Wysp Kanaryjskich Teliga przeciął kurs, którym w lutym 1967 r. zdążał z Las Palmas do Barbados na Małych Antylach i zamknął okołoziemską pętlę. Zajęło mu to mu 2 lata i 2 miesiące.

Rejs zakończył się 30 kwietnia 1969 r. w Casablance. Stan zdrowia Teligi nie pozwolił mu na powrót do Gdyni jachtem. „Opty” wrócił do Polski na pokładzie statku m/s „Orłowo”, a jego kapitan – samolotem. Z lotniska w Warszawie Leonida Teligę zabrała karetka pogotowia.

Po operacji wyszedł ze szpitala, a nawet nastąpiła poprawa stanu zdrowia. Niestety, nie na długo... Zmarł 21 maja 1970 roku.

Z okazji 100. rocznicy urodzin Leonida Teligi oraz 50. rocznicy Jego samotnego rejsu dookoła świata został zrealizowany 24 minutowy reportaż filmowy. Zapraszamy do jego obejrzenia link do filmu.